بسم الله الرحمن الرحيم
آزمایشگاه الكترونيك عمومي
رشته ي برق صنعتي
تهیه و تنظیم:
((((.نوراحمد سارلي.))))
(((. مجتبی عرب احمدي .)))
((.احمد تازيكي.))
مدرس:قرباني
آموزشكده فني و حرفه اي گرگان
سال تحصیلی:زمستان1387
هدف:بررسي ديود
1)تست ديود و تعيين پلاريته و جنس ديود با مولتي متر ديجيتالي:
1-1)مولتي متر را روشن نموده قطبهاي مثبت و منفي مولتي متر را تعيين كنيد. سپي مولتي متر را در حالت تست ديد تنظيم نماييد.
2-1)-ديودهاي1n4001و1n5403را انتخواب نموده و روي برد آزمايش قرار ميدهيم.
3-1)-توسط مولتي متر مقاومت يا ولتاژ ديود را در باياس موافق و در باياس مخالف اندازه گيري كرده و در جدول(1-1)يادداشت نماييد.آيا ديدهاي مورد آزمايش سالم است يا خير؟
|
جنس ديد |
مقاومت ديود در باياس مخالف |
مقاومت ديود در باياس موافق |
نوع ديود |
|
سيليكوني |
0 |
0.6 |
1n4001 |
|
سيليكوني |
0 |
0.7 |
1n5403 |
جدول(1-1)
4-1)-جنس ديود مشخص شده را تعيين نماييد و در جدول(1-1)يادداشت نماييد.
2)-بدست آوردن منحني مشخصه ي ديود به روش ولت-آمپرمتر در باياس موافق(forward bias):
1-2)-مداري مطابق شكل(1-2)روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)-به ازاي مقادير داده شده در جدول(1-2)مقادير جريان و ولتاژ در سر ديود را اندازه بگيريدو در جدول(1-2)يادداشت نماييد.
|
V |
1 |
0.9 |
0.8 |
0.7 |
0.6 |
0.5 |
0.4 |
0.3 |
0.2 |
0.1 |
0 |
E |
|
Ma |
0.3 |
0.2 |
0.18 |
0.08 |
0.009 |
0.001 |
0.0006 |
0.0004 |
0.0003 |
0.0002 |
0 |
IF |
|
V |
0.69 |
0.68 |
0.67 |
0.65 |
0.6 |
0.53 |
0.45 |
0.3 |
0.26 |
0.11 |
0 |
VF |
جدول(1-2)
3-2)-با توجه به مقادير جدول(1-2)منحني مشخصه ي ديود را در حالت موافق رسم كنيد.
4-2)-ولتا ژ شروع هدايت ديود چقدر است؟آيا از روي منهني مشخصه ميتوان جنس ديود مورد آزمايش را تشخيص داد؟چگونه؟
5-2)منبع تغزه را روي 2Vتنظيم كرده جريانIF و ولتاژ VF را اندازه گرفه و در جدول(2-2)يادداشت نماييد.
|
|
بعد از گرم كردن ديود |
قبل از گرم كردن ديودٍ |
حالت |
|
ma |
1.6 |
1.18 |
IF |
|
V |
0.44 |
0.7 |
VF |
6-2)هويه را گرم كرده و نوك هوييه را به ديود نزديك نماييد پس از چند ثانيه مقدار جريان IF و ولتاژ VF را اندازه گرفته و در جدول (2-2)يادداشت نماييد.
7-2)-جريان و ولتاژ دو سر ديود در اثر گرم شدن چه تغييري ميكند؟چرا؟
8-2)-با توجه به آزمايش نسبت حررارت و جريان به چه صورت است؟مستقيم
9-2)-در صورتي كه به جاي ديود سيليسيم ديود ژرمانيم قرار گيرد مقدار ولتاژVF در چه حد است؟قبل از گرم كردن 0.2و بعد از گرم كردن حتي از اين هم پايين مي آيد
3)بدست آوردن منحني مشخصه ي ديود به روش ولت متر-آمپرمتر در باياس مخالف(Reverse bias):
1-3)-مدار شكل (1-3)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-3)-به ازاي مقادير ولتاژهاي داده شده در جدول (1-3)مقادير جريان معكوس و ولتاژ معكوسVRدو سر ديود را اندازه گرفته و يادداشت نماييد.
|
V |
15 |
13 |
11 |
10 |
9 |
7 |
5 |
3 |
2 |
1 |
0.5 |
E |
|
Ma |
9 |
7.17 |
5.2 |
4.21 |
3.22 |
1.39 |
0.06 |
0 |
0 |
0 |
0 |
IR |
|
V |
5.7 |
5.7 |
5.67 |
5.67 |
5.67 |
5.61 |
5 |
3.04 |
1 |
0.5 |
0 |
VR |
جدول(1-3)
تذكر:هنگام قرائت جريان ولت متر را از مدار خارج نمايد.
3-3)به ازاي مقادير جدول (1-3)منحني مشخصا ي ديود را در حالت معكوس رسم نماييد.
4-3)-در صورت رسيدن به ولتاژ شكست معكوس مقدار آن را بنويسيد.5.61
5-3)-اگر هنگام قرائت جريان ولت متر در مدار وجود داشته باشد چه اشكالي پيش مي آيد؟
6-3)-اگر ولتاژ منبع را در يك ولتاژ خاثي ثابت نگه داريدهويه را به ديود نزديك نماييدچه تغييري در جريان و ولتاژ ديود به وجود مي آيد؟با دليل توضيح دهيد.جريان كاهش پيدا كرده و ولتاژ دو سرش افزايش مييابدهمان گونه كه ميدانيم در باياس معكوس پتانسيل سد با افزايش ولتاژ معكوس افزايش پيدا ميكند و حالت شكست حالتي است كه پتانسيل سد ديگر تواناي مستحكم تر كردن خود را ندارد اما وقتي ديود گرم ميشود تعداد الكترونهاي آزاد بيشتر شده و در نتيجه پتانسيل سد قوي تر ميشود.
4)-بدست آوردن منهني مشخصه ي ديود به وسيله ي اسيلوسكوپ:
1-4)-مدار را مطابق شكل (1-4)روي برد آزمايش ببنديد.
2-4)-نقاط مشخص شده را به ترتيب به اسيلوسكوپ وصل نماييد سپسtime/divرا در حالتx-yقرار دهيد.
3-4)-با تشكيل منهني مشصه روي صفحه ي اسيلوسكوپ مقدار ولتاژ شروع حدايت(cut voltage) را از روي شكل بدست آورده و يادداشت نماييد.توضيح اينكه افت ولتاژ دو سر مقاومت2.2Kنشان دهنده ي جريان مدار است.
4-4)-منحني مشخصه ي ديود روي صفحه ي اسيلوسكوپ را با دقت رسم كنيد.
هدف:بررسي ديود زنر
آزمايش دوم
مراحل آزمايش
1)-تست ديود زنر و تعيين پلاريته و جنس ديود زنر با مولتي متر ديجيتالي:
1-1)-مولتي متر را روشن نموده قطبهاي مثبت و منفي مولتي متر را تيين كنيد.سپس مولتي متر را در حالتدر حالت تست ديود تنظيم نماييد.
2-1)-ديود زنر 5.6Vو2.7Vرا انتخاب نموده و روي برد آزمايش قرار دهيد.
3- 1)-توسط مولتي متر مقاومت يا ولتاژ ديود زنر را در باياس موافق و مخالف اندازه گيري كرده و در جدول (1-1)يادداشت نماييد. آيا ديود هاي مورد آزمايش سالم است يا خير؟
|
جنس ديود |
مقاومت ديود در باياس مخالف |
مقاومت ديود در باياس موافق |
نوع ديود |
|
سيليسيوم |
مقاومت ديود بينهايت ولتاژ مولتي متر كمتر است |
0.63
|
2.7V |
|
// |
// |
0.7 |
5.6V |
4-1)-جنس ديود هاي مشخص شده را تعيين نماييد.
2)-بدست آوردن منحني مشخصه ي ديود زنر به روش ولتمتر-آمپرمتر در باياس موافق(FORWARD BIAS):
1-2)-مداري مطابق شكل (1-2)روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)-به ازاي مقاديرداده شده در جدول(1-2)مقادير جريان و ولتاژ دو سر ديود را اندازه گرفته و در جدول (1-2)يادداشت نماييد.
|
V |
1 |
0.9 |
0.8 |
0.7 |
0.6 |
0.5 |
0.4 |
0.3 |
0.2 |
0.1 |
0 |
E |
|
Ma |
0.3 |
0.2 |
0.18 |
0.08 |
0.009 |
0.001 |
0.0006 |
0.0004 |
0.0003 |
0.0002 |
0 |
IF |
|
V |
0.69 |
0.68 |
0.67 |
0.65 |
0.6 |
0.53 |
0.45 |
0.3 |
0.26 |
0.11 |
0 |
VF |
جدول(1-2)
3-2)-با توجه به مقادير جدول (1-2)منحني مشخصه ي ديود زنر رادر حالت موافق رسم كنيد.
4-2)-ولتاژ شروع هدايت ديود چقدر است.آيا از روي منحني مشخصه ميتوان جنس ديود مورد آزمايش را تعيين كرد ؟چگونه؟ جواب:0.67 بله ميتوان تشخيص داد .وقتي ديود در ولتاژ حدود 0.7 شروع به هدايت ميكند يعني اينكه سيليكوني است.
5-2)-ولتاژ منبع تغذيه را روي 2Vتنظيم كرده جريان IFو ولتاژ VF را اندازه گرفته و در جدول (2-2)يادداشت نماييد.
|
|
بعد از گرم كردن ديود |
قبل از گرم كردن ديودٍ |
حالت |
|
ma |
1.6 |
1.18 |
IF |
|
V |
0.44 |
0.7 |
VF |
جدول(2-2)
6-2)-هويه را گرم كرده ونوك هويه را به ديود نزديك نماييد پس از چند ثانيه مقدار جريان IFو ولتاژ VF را را اندازه گرفته و در جدول(2-2)يادداشت نماييد.
7-2)-جريان و ولتاژ دو سر ديود در اثر گرم شدن چه تغييري ميكند ؟چرا؟ در اين حالت مقاومت ديود پايين مي آيد در نتيجه ولتاژ دو سر آن كاهش پيدا كرده و جريان افزايش پيدا ميكند.
8-2)-با توجه به آزمايش نسبت حرارت و جريان به چه صورت است؟مستقيم
3)-بدست آوردن منحني مشخصه ي ديود زنر به روش ولتمتر-آمپرمتردر باياس مخالف(REVERSE BIAS):
1-3)-مدار شكل(1-3)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-3)-به ازاي مقادير ولتاژهاي داده شده در جدول(1-3)مقادير جريان زنرIz و ولتاژ خروجي VOUTرا اندازه گرفته و يادداشت نماييد.
|
V |
15 |
13 |
11 |
10 |
9 |
7 |
5 |
3 |
2 |
1 |
0.5 |
E |
|
Ma |
9 |
7.17 |
5.2 |
4.21 |
3.22 |
1.39 |
0.06 |
0 |
0 |
0 |
0 |
IR |
|
V |
5.7 |
5.7 |
5.67 |
5.67 |
5.67 |
5.61 |
5 |
3.04 |
1 |
0.5 |
0 |
VR |
جدول(1-3)
3-3)-به ازاي مقادير جدول(1-3)منحني مشخصه ي ديود زنر را در حالت معكوس رسم نماييد..
4-3)-با توجه به منحني مشخصه ولتاژ شكست معكوس ديود زنر چقدر ميباشد؟5/6ولت
5-3)-اگر ولتاژ منبع تغذيه را روي يك ولتاژ خاصي(بيشتر از ولتاژ شكست ديود)ثابت نگه داريد و هويه را به ديود نزديك نماييد چه تغيري در جريان و ولتاژ ديود زنر به وجود مي آيد ؟ با دليل توضيح دهيد..
هرچند مقاومت دروني ولتمتر زياد است اما به هرحال جرياني را از خود عبور ميدهد و در نتيجه ممكن است محاسبات كمي نادرست شود.
4)-بدست آوردن منحني مشخصه ي ديود زنر به وسيله ي اسيلوسكوپ :
1-4)-مدار را متابق شكل (1-4)روي برد آزمايش ببنديد.
2-4)-نقات مشخص شده را به ترتيب به اسيلوسكوپ وصل نماييدسپس TIM/DIVرا در حالت X-Yقرار دهيد.
3-4)-با تشكيل منحني مشخصه روي صفحه ي اسيلوسكوپ مقدار ولتاژ شكست ديود زنر را از روي شكل بدست آورده و يادداشت نماييد.توضيح اينكه افت ولتاژ دو سر مقاومت 2.2Kنشان دهنده ي جريان مدار است.
4-4)-منحني مشخصه ي ديود زنر را روي صفحه اسيلوسكوپ را با دقت رسم نماييد.
هدف:بررسي مدارهاي يك سو كننده ي ديودي
آزمايش سوم
مراحل آزمايش
1)-يكسو سازس نيم موج:HALF WAVE RCCTIFIRE
1-1)-مدار شكل(1-1)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-1)اسيلوسكوپ را تنظيم نموده و شكل موج دو سر ثانويه ترانس(ورودي مدار نيم موج )را رسم نماييد.براي رسم شكل موج ورودي مدار بايستي كانال افقي يا عمودي اسيلوسكوپ را به نقطه ي Aو زمين را به نقطه ي Cوصل نماييد.
3-1)مقدار ولتاژ پيك تو پيك ولتاژ ورودي را اندازه گرفته و مقدار ولتاژ پيك و مؤثر را محاسبه كنيد .p-p=30 p=15 موثر= 11.24
4-1)-شكل موج دو سر بار را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نماييد.(براي رسم شكل موج خروجي مدار دو سر بار بايستي كانال افقي يا عمودي اسيلوسكوپ را به نقته ي Bو زمين را به نقطه ي Cوصل نماييد)سپس ماكزيمم دامنه ي سيگنال خروجي را اندازه گرفته و يادداشت نمالييد.15ولت
5-1)-مقدار ولتاژ متوسط (DC) شكل موج خروجي را توسط ولتمتر اندازه گرفته و با مقدار محاسبه شده از روي اسيلوسكوپ مقايسه نماييد.مقدار اختلاف چقدر است؟مقدار ولتاژ DCچند درصد از دامنه ي موج خروجي است؟VM*0.318=4.75 ولتاژ متوسط توسط ولت متر= 5.8
6-1)-شكل موج دو سر ديود را روي صفحه ي CRTاسيلوسكوپ مشاهده و رسم نماييد.
7-1)-ضريب ضربان را محاسبه كنيد.11.24/5.8=2
8-1)-مقدار ماكزيمم ولتاژ شكست معكوس(piv)ديود چقدر است.15
9-1)-جهت ديود را در شكل (1-1)عوض كرده و شكل موج خروجي را با حالت (4-1)مقايسه كنيد.دقيقا عكس حالت قبل ميشود و به جاي اينكه نيم سيكل مثبت عبور كند نيم سيكل منفي عبور ميكند.
2)-يكسو سازي تمام موج (ترانس سر وسط)
1-2)-مدار شكل (1-2)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)شكل موج دو سر بار روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نماييد.سپس مقادير دامنه ي ولتاژ خروجي را اندازه گرفته و يادداشت نماييد.
3.4*5=17=VP
3-2)-مقدار ولتاژ متوسط DCموج خروجي را با ولت متر اندازه گرفته و با مقدار محاسبه شده در روي اسيلوسكوپ مقايسه نماييد. مقدار ولتاژ متوسط چند درصد موج خروجي است. 1.2*5=6
4-2)-ضريب ضربان چقدر است؟و با حالت 7-1)مقايسه نماييد.23/10=2.3
5-2)مقدار ماكزيمم ولتاژ شكست معكوس PIV هر ديود چقدر است؟17*2=34
6-2)-شكل موج دو سر هر ديود را روي صفحه ي crtاسيلوسكوپ مشاهده و با حفظ رابطه ي زماني رسم نماييد.
3)يكسو سازي پل:
1-3)-مدار شكل (1-3)را روي برد آزمايش ببنديد؟
2-3)-شكل موج خروجي مدار را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نماييد.(براي رسم شكل موج خروجي مدار بايستي كانال 1 يا كانال 2 را به نقطه ي c و زمين را به نقطه ي d وصل نماييد)سپس دامنه ي ولتاژ خروجي را اندازه گرفته و يادداشت نماييد.
3-3)-مقدار ولتاژ dcموج خروجي را با ولت متر اندازه گرفته و با مقدار محاسبه شده از روي اسيلوسكپ مقايسه كنيد.اين مقدار اختلاف چقدر است؟ با ولت متر= 8.8
4-3)-مقدار ضريب ضربان چقدر است؟
5-3)-مقدار ماكزيمم ولتاژ شكست معكوس PIV هر ديود چقدر است؟
6-3)-شكل موج دو سر هر ديود را روي صفحه ي crtاسيلوسكوپ مشاهده و با حفظ رابطه ي زماني رسم نماييد.
سوالات:
1-منظور از يكسو كنندگي چيست؟و انواع مدارات يك سو كنندگي را نام ببريد؟
2-چرا فركانس (ضربان)خروجي در يكسو كننده ي نيم موج برابر با فركانس ورودي و در يك سو كننده ي تمام موج در برابر فركانس ورودي است؟
3-مدار يك سو كننده ي تمام موج و پل را با هم مقايسه كنيد.
4-در يك سو كننده ي پل اگر يكي از ديو دها قطع شود چه تعصيري در شكل موج خروجي خواهد گذاشت؟
5-اگر شكل موج ورودي شكل زير سينوسي با دامنه ي ولتاژ 10vP-Pباشد شكل موج دو سر بار RLرا تيين كرده و ولتاژ خروجي متوسط و PIVلازم براي هر ديود محاسبه نماييد.
6-براي اندازه گيري ولتاژ موثر در دو سر ثانويه ترانس بهترين راه اينست كه ................استفاده نماييد.
7-ماكزيمم ولتاژ خروجي در يكسو ساز پل در مقايسه با ماكزيمم ولتاژ خروجي در يك سوساز تمام موج در حدود......................ميباشد.
8-چرا ولتاژهاي متوسط اندازه گيري شده در دو سر بار از مقادير نظري آن كمتر است؟
9-مقدار بار خروجي (مقاومت)چه تعسيري در شكل موج خروجي و ضريب توان دارد؟
بررسي صافيها(فيلترها)
آزمايش چهارم
مراحل آزمايش
1)مدار صافي نيم موج:
1-1)-مدار شكل (1-1)را روي برد آزمايش ببنديد.
1-2)-شكل دو سر ثانويه ي ترانس (شكل موج ورودي)را رسم كنيد(براي رسم شكل موج در ثانويه ترانس كافي است كه پروپ كانال 1يا2 اسيلوسكوپ را به نقطه ي aو زمين اسيلوسكوپ را به نقطه ي cوصل نماييد.)
1-3)-شكل موج خروجي مدار را يك بار بدونRLو بار ديگر با RLرسم كنيد.(براي رسم شكل موج خروجي مدار بايستي پروپ كانال 1يا 2 اسيلوسكوپ را به نقطه ي bو زمين را به نقطه ي cوصل نماييد.)
با بار بدون بار
1-4)ولتاژ ريپل و ضريب ضربان در هر دو حالت بدونRLو با RLاندازه گيري نماييد.
ضريب ضربان بدون بار= 0.4 3.2*5=16بدون بار
بدون بار ولتاژ ريپل وجود ندارد
1-5)-شكل موج دو سر ديود را در حالت بيباري و بارداري رسم نماييدو از روي آن PIVرا اندازه گيري نماييد .
1-6)در صد رگولاسيون چقدر است؟
VR=2.47V
1-7)به جاي خازن47Mfاز خازن 470MFاستفاده نماييدو مقدار ولتاژ dcخروجي را را اندازه گيري كنيد و تاثير آن را بر روي شكل موج خروجي مدار بيان كنيد.
3.6*5=18 شکل موج صافتر میشود
1-8)-به جاي مقاومت با 500Ωيك بار مقاومت100Ω بار ديگر مقاومت 10KΩرا در مدار قرار دهيدو مقدار ولتاژ dcخروجي را اندازه گيري نموده و تاثير آن را بيان نماييد.
Vdc=3.4*5=17 v خروجی
0.4*5=2 V ضربان
2)-مدار صافي تمام موج(پل):
2-1)-مدار شكل (1-2)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)-شكل موج دو سر ثانويه ترتنس را رسم نماييد.(براي رسم شكل موج دو سر ثانويه ترانس بايد پروپ كانال 1 يا 2 اسيلوسكوپ را به نقطه ي Aو زمين را به نقطه ي B وصل كنيد.)
1.8
2-3)- شكل موج خروجي مدار را يك بار بدون RL و با ديگر با RL رسم نماييد.(براي براي رسم شكل موج خروجي مدار بايد پروپ كانال 1 يا 2 اسيلوسكوپ را به نقطه ي c و زمين را به نقطه س D وصل نمايي.)
بدون بار با بار
2-4)-ولتاژ ريپل و ضريب ضربان را در دو حالت بدون RL و با RL اندازه گيري نماييد؟
5.86Vبا بار 17.57بدون بار
2-5)-درصد رگولاسيون مدار شكل(1-2)چقدر است.
2-6)=به جاي خازن 47µFيك بار خازن470µFو بار ديگر خازن0.1µFو به جاي مقاومت 300Ω يك بار مقاومت200Ωو بار ديگر مقاومت10KΩو تاثير هر يك را بر روي مدار بررسي نماييد.
وقتی که ظرفیت خازن افزایش یابد مقدار ریپلی که در خروجی ایجاد میشود کمتر میشود و اگر ما مقدار مقاومت را افزایش دهیم ریپل نیز بیشتر میشود.
2-7)-ديودD2را از مدار خوارج نماييدو مقدار ولتاژ DCو ريپل خروجي را اندازه بگيريد.مقدار DCنسبت به حالتي كه تمام ديود ها در مدار هستند را بررسي نماييد.مقدار ولتاژ DC خروجی کاهش پیدا میکند
3)-منبع تغذيه ي دو پل:
1-3)-مدار شكل (1-3) را روي برد آزمايش ببنديد.
2-3)-شكل موج هر كدام از دو سر ثانويه ي ترانس را نسبت به زمين بوسيله ي اسيلوسكوپ مشاهده و رسم كنيد.(براي مشاهده ي شك موج هر كدام از دو سر ثانويه ترانس بايد پروپ كانال 1يا 2اسيلوسكوپ را يك بار به نقطه ي aو B و زمين را به نقطه ي E وصل نماييد.)و مقادير موثر ولتاژهاي VS1و VS2را محاسبه و يادداست نماييد.
VS1=5 V VS2=5V
3-3)-شكل موج خروجي هر كدام از سرهاي خروجي مدار را نسبت به زمين توسط اسيلوسكوپ مشاهده و رسم نماييد.سپس مقادير ولتاژ متوسط را اندازه گيري و يادداشت نماييد.(براي مشاهده ي شكل موج هر كدام از خروجي ها بايد پروپ كانال 1 يا 2 اسكوپ را به نقطه ي c و D و زمين را به نقطه ي E وصل نماييد.)
مقدار ولتاژ متوسط= 4V
هدف:بررسي مدارهاي مهار كننده(جابجا كننده)و چند برابر كننده
آزمايش 5
مراحل آزمايش
1)مدارهاي مهار كننده
1-1)-مدار شكل (1-1)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-1)-مدار شكل(1-1)چه نوع مهار كننده اي است.؟
مهار کننده ی منفی
3-1)-شكل موج ولتاژ خروجي هر يك را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و با دقت رسم نماييد.
4-1)-مقدار ولتاژ DC و پيك تو پيك. ماكزيمم ولتاژ معكوس(PIV)اندازه گيري نماييد.vdc=8.31
p-p = 1.6*10 = 16 vm=6.44*1.41=9.10=piv
5-1)-اگر يك منبع ولتاژ dcبا ديود سري نماييم چه تقييري در شكل موج خروجي حاصل ميشود.(به جهت پلاريته ي منبع توجه نماييد)مدار را بسته و آزمايش نماييد.شكل موج خروجي مدار را رسم نماييد.اگر يك منبع dc قرار دهيم به اندازه ي خودش موج خروجي ما را بالا ميبرد.
20Vسری کردیم
20V
6-1)-مدار شكل (2-1)روي برد آزمايش ببنديد.
7-1)-مراحل (1-2)تا(5-1)را را براي قسمت (6-1)آزمايش فوق تكرارنماييد.
محار کننده ی مثبت میباشد
20V
تکرار در بالا
2)-دو برابر كننده ي ولتاژ نيم موج:
1-2)-مدار شكل (1-2)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)-شكل موج ولتاژ هاي دو سر خازنهاي C1وC2را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نماييد.مقادير ملتاژ هايC2و C1را اندازه گيري كنيد.ولتاژهاي C1وC2چه رابطه اي با ولتاژ هاي ثانوييه ي ترانس دارد؟
c1=10 c2=5.58 خازن c1به اندازه ي vm dc كرده و خازن c2 آن را افزايش داده و به 2vmتبديل كرده است.
3-2)-اگر مقاومت10KΩبا خازن C2موازي كنيد چه تاثيري بر روي شكل موج خروجي و مقدار ولتاژ دارد؟ريپل آن بيشتر ميشود و ولتاژ dcخروجي كاهش مييابد.
4-2)-PIVهر ديود چقدر است؟ D1=15 D2=11
3)-دو برابر كننده ي ولتاژ تمام موج:
1-3)-مدار شكل (1-3)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-3)-شكل موج ولتاژ خروجي را روي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نماييد.سپس مقادير ولتاژهاي خازن C1وC2را اندازه گيري نماييد.(براي رسم ولتاژ شكل موج خروجي پروپ اسكوپ را به Aو زمين اسكوپ را به نقطه ي Cوصل نماييدو براي رسم شكل موج ولتاژ خازن C1پروپ اسكوپ را به نقطه ي Aو زمين اسكوپ را به نقطه ي C وصل نماييد.)
C2=1.8*5=9
C1=1.8*5=9
3-3)-ولتاژ هاي خازن هاي C1وC2چه رابطه اي با ولتاژ خروجي Voو ولتاژ دو سر ثانوييه ي ترانس دارد.؟
C1=9 با C2=9اگر جمع شود ولتاژ خروجي به دست مي آيد و ولتاژ ماكز ثانويه ي ترانز دو برابر شده است در خروجي
4-3)-اگر مقاومت 10KΩرا به خروجي وصل كنيد چه تاثيري بر روي شكل موج خروجي و مقدار ولتاژ آن دارد؟
باعث ايجاد ريپل كمي در خروجي ميشود و مقدار ولتاژ را كاهش ميدهد .يك ولت و ولتاژ خروجي ميشود شانزده ولت.
هدف:بررسي محدود كننده ها
آزمايش 6
مراحل آزمايش
1)-محدود كننده ي سري مثبت و منفي :
1-1)-مدار شكل(1-1)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-1)-شكل موج خروجي مدار فوق را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نمايي.(براي رسم شكل موج خروجي كافي است كانال 1يا 2 اسكوپ را به نقطه ي Bو زمين را به نقطه ي Cوصل نماييد.و كليد Tim/divرا در را در حالت x-yقرار دهيد.)
3-1)-تغيير مقدار ولتاژ منبع تغذيه E چه تعثيري در شكل موج خروجي دارد.؟اگر ما منبع ولتاژ DC را افزايش بدهيم ولتاژ DC خروجي كاهش پيدا ميكند.(كمان ولتاژ DCكوچك ميشود)
401)-منحني مشخصه ي انتقالي مدار را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نماييد.
5-1)-مدار شكل (2-1) را روي برد آزمايش ببنديد .و مراحل فوق را تكرار نماييد.
2)-محدود كننده ي موازي مثبت ومنفي:
1-2)-مدار شكل (1-2) را روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)-شكل موج خروجي مدار را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نمده و رسم نماييد.
3-2)-تقيير مقدار ولتاژ منبع تغذيه ي E چه تاثيري در شكل موج خروجي دارد؟
سيكل مثبت كامل عبور ميكند و سيكل منفي را ما كنترل ميكنيمبا VDيعني اگر ولتاژ DC ما مقداري افزايش يابد سيكل منفي بيشتر عبور خواهد كرد.
4-2)-منحني مشخصه ي انتقالي مدار را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نماييد.(براي رسم منحني مشخصه ي انتقالي همانند حالت(4-1)عمل كنيد.
5-2)-مدار شكل (2-2) را روي برد آزمايش ببنديد.و مراحل (2-2)و(3-2)و(4-2)را تكرار نماييد.
3)-مدار محدود كننده ي دو طرفه :
1-3)-مدار شكل (1-3) را روي برد آزمايش ببنديد.
2-3)-شكل موج خروجي مدار را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نماييد.(براي رسم منحني مشخصه ي خروجي بايد كانال 1يا افقي اسكوپ را به نقطه ي bو زمين رابه نقطه ي Cوصل نماييد.)
3-3)-ولتاژ هاي برش را اندازه بگيريد و با مقادير E1وE2مقايسه نماييد .
با آنها برابر هستند يعني اگر در حالت سيكل مثبت ولتاژ از ي ولت افزايش پيدا نميكندو در حالت سيكل منفي از سه ولت افزايش بيشتري نشان نميدهد.
4-3)-منحني مشخصه ي انتقالي مدار را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نمايد (براي براي رسم منحني مشخصه ي انتقالي بايد كانال 1 يا افقي اسكوپ را به نقطه ي Aو كانال 2اسكوپ را به نقطه ي Bو زمين را به نقطه ي Cوصل نماييد و كليد TIM/DIVرا در حالت X-yقرار دهيد.
5-3)-اگر ولتاژ هاي E1وE2با هم برابر شوند چه تغييراتي در منحني مشخصه ي انتقالي به وجود مي آيد ؟چرا؟ سيكل مثبت و منفي خروجي با هم برابرميشود
4)-مدار محدود كننده ي دو طرفه با ديود زنر :
1-4)-مدار شكل (1-4)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-4)-شكل موج خروجي مدار راروي صفحه ي اسكوپ مشاهده نموده و رسم نماييد.(براي رسم منحني مشخصه ي خروجي بايد بايد كانال 1 يا افقي اسكوپ را به نقطه ي Bو زمين را به نقطه ي C وصل نماييد.)
3-4)با استفاده از شكل موج رسم شده. ولتاژ شكست ديودها را اندازه گيري نماييد.
4-4)-منحني مشخصه ي انتقالي مدار را روي صفحه ي اسيلوسكوپ مشاهده نموده و رسم نماييد.(براي رسم منحني مشخصه ي انتقالي بايد كانال 1 يا افقي اسيلوسكوپ را به نقطه ي Aو كانال 2 اسكوپ را به نقطه ي Bو زمين را به نقه ي Cوصل نماييد. وكليد TIM/DIVرا در حالت X-yقرار دهيد.)
هدف:بررسي ترانزيستور BJT
آزمايش هفتم
مراحل آزمايش
1)-تست ترانزيستور و تعيين و جنس ترانزيستور به وسيله ي مولتي متر ديجيتالي:
1-1)-مولتي متر ديجيتالي را روشن نماييد و در حالت تست ديود تنظيم نماييد.سپس سيمهاي مثبت و منفي مولتي متر را تعيين كنيد.
2-1)-با توجه به ترانزيستور هاي تعيين شده در جدول (1-19 آنها را تست نموده و مشخصات خاسته شده ي هر ترانزيستور را در جدول(1-1)كامل كنيد.
|
جنس ترانزيستور |
نوع ترانزيستور |
مخالف |
موافق |
مخالف |
موافق
|
شماره ي ترانزيستور |
رديف |
|
GE |
SI |
NPN |
PNP |
RCE |
RCE |
RBC |
RBC |
RBC |
RBC |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
2)-بدست آوردن منحني مشخصه ترانزيستور به روش نقطه يابي (ولتمتر-آمپرمتر):
1-2)-مدار شكل(1-2)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)ولتاژ كلكتور- اميتر را روي ولتاژ معيين كه در جدول(1-2)مشخص شده است توسط منبع تغذيه ي متقيير VCCتنظيم نماييد.
3-2)-جريان بيس را به وسيله ي آمپر متر روي جريان معيين كه در جدول(1-2)مشخص شده است توسط منبع تغذيه ي متقيير VBBتنظيم نماييد.
4-2)-جريان كلكتور را به ازاي هر بار تنظيم ولتاژ كلكتور اميتر و جريان بيس . توسط آمپر متر كه در كلكتر قرار گرفته است اندازه گيري و در جدول(1-2)يادداشت كنيد.
|
Aµ |
70 |
60 |
50 |
40 |
30 |
20 |
10 |
0 |
IB VCE |
|
V |
0.047 |
0.45 |
0.39 |
0.31 |
0.25 |
0.15 |
0.01 |
0 |
0 |
|
V |
13.42 |
11.86 |
9.32 |
7.49 |
5.27 |
3.10 |
1.13 |
0 |
0.5 |
|
V |
13.48 |
11.97 |
9.57 |
7.68 |
5.27 |
3.09 |
1.14 |
0 |
1 |
|
V |
14.75 |
13.23 |
10.12 |
8.3 |
5.73 |
4.45 |
1.96 |
0 |
2 |
|
V |
15.8 |
14 |
10.2 |
8.23 |
5.65 |
3.59 |
2.47 |
0 |
4 |
|
V |
16.37 |
15 |
11 |
9.67 |
6.12 |
4.6 |
2.67 |
0 |
6 |
|
v |
17.6 |
14.5 |
12.1 |
8.15 |
4.1 |
4 |
2.7 |
0 |
8 |
جدول(1-2)
5-2)-با توجه به مقادير جدول (1-2)وضعيت ترانزيستور را در سه حالت قطع اشباع فعال بررسي نماييد مقادير VCEوICوIB را در سه حالت فوق زكر كنيد.
6-2)-با توجه به جدول (1-29منحني مشخصه ي خروجي ترانزيستور را با دقت رسم نماييد.
7-2)-از روي منحني مشخصه خروجي ترانزيستور تقويت جريان ديناميكي و استاتيكي و مقاومت خروجي را به دست آوريد.
8-2)-با توجه به جدول (1-2)منحني مشخصه ي انتقالي ترانزيستور را در حالتي كه ولتاژ اميتر برابر 6 ولت است رسم نماييد.
9-2)-ولتاژ كلكتور اميتر را روي 6 ولت تنظيم نموده و پس از تنظيم جريان بيس ولتاژ بيس اميتر را در جدول(2-2)كامل نماييد.
|
Aµ |
80 |
50 |
30 |
20 |
10 |
0 |
IB |
|
V |
0.657 |
0.655 |
0.654 |
0.650 |
0.635 |
0 |
VBE |
جدول(2-2)
10-2)- با توجه به جدول (2-2)منحني مشخصه ي ورودي ترانظيستور را رسم نماييد.
11-2)-از چه ولتاژ بيس اميتر .بيس شروع به هدايت ميكند؟به اين ولتاژ چه ميگويند؟
3)-بدست آوردن منحني مشخصه خروجي ترانزيستور بوسيله ي اسيلوسكوپ
1-3)-مدار شكل(1-3) را روي برد آزمايش ببنديد.
2-3)-نقات مشخص شده در شكل (1-3)را به ترتيب به اسيلوسكوپ وصل نموده و كليدtim/divاسيلوسكوپ را در حالت x-y تنظيم نماييد.
3-3)-منحني مشخصه ظاهر شده روي صفحه اسيلوسكوپ را به ازاي جريانهاي بيس )µ 0.10.20.30.40.50.60(Aرسم نماييد.
4-3)-منحني مشخصه ي خروجي بوسيله ي اسيلوسكوپ را با منحني مشخصه ي خروجي با روش نقطه يابي مقايسه كنيد.
هدف:بررسي انواع باياسينگ ترانزيستور و بررسي اثر حرارت بر روي آن
آزمايش 8
مراحل آزمايش
هدايت در ترانزيستور :
1-1)-مدار شكل (1-1)راروي برد آزمايش ببنديد.
2-1)-قبل از اينكه پتانسيومتر را به مدار وصل كنيد دو سر ثابت و سر وسط پتانسيومتر را با اهم متر تعيين كنيد.
3-1)-سر وسط پتانسيومتر را در نقطه ي3(حالت بيشترين مقاومت)قرار دهيد سپس بوسيله ي ولتمتر ولتاژ VBEوVCEوهمچنين جريانIcوIBرا اندازه گيري نموده و در جدول (1-1)يادداشت نماييد.آيا در اين حالت LEDروشن است يا خاموش ؟در اين حالت ترانزيستور در چه ناحيه اي قرار دارد.؟
4-1)-سر وسط پتانسيومتر را آهسته به سمت نقطه ي 1 تقيير دهيد تا زماني كه LEDدر آستانه ي روشن شدن قرار گيرد.مقادير ولتاژ VBEوVCEوجريانICوIBرا اندازه گيري نموده و در جدول (1-1)يادداشت نماييد.در اين حالت ترانزيستور در چه حالتي قرار دارد؟اشباع
5-1)-سر وسط پتانسيومتر را در نقطه ي 1 قرار دهيد.مقادير ولتاژVBEوVCE.جريان ICوIBرا اندازه گيري نموده و در جدول(1-1)ذكر نماييد.چه تاثيري در نور لامپ ايجاد ميشود؟زیا د میشود
در اين حالت ترانزيستور در چه حالتي قرار دارد؟فعال
|
وضعيت ترانزيستور IC |
IB |
VCE |
VBE |
رديف |
|
0.1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
|
0.2 |
0 مقدار ناچیز |
7.8 V |
0.61 |
2 |
|
0.8 |
1.6 |
0.02 |
0.74 |
3 |
جدول(1-1)
2)بررسي جريان نشتي ترانزيستور و اثر حرارت برروي آن:
1-2)-مدار شكل(1-2)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)-جريانICBOرا توسط آمپرمتر ديجيتالي اندازه گيري کنيد.
صفر است باید گرم شود تا IC افزایش یابد.
3-2)هويه را گرم نموده و به ترانزيستور نزديك نماييد چند ثانيه نگه داريد آيا جريان ICBOتغيير ميكند؟
4-2)-بجاي ترانزيستور سيليسيوم از ترانزيستور ژرمانيومي استفاده نماييد مجددا جريانICBOرا اندازه گيري كنيد؟
5-2)-در كدام ترانزيستور (سيليسيوم يا ژرمانيوم)جريانICBOبيشتر است؟چرا؟
6-2)-مدار شكل (2-2) را روي برد آزمايش ببنديد.
7-2)-جريانIC=ICCOرا توسط آمپرمتر ديجيتالي اندازه گيري متيد.
8-2)-بيس را به اميتر اتصال كوتاه كنيد و جريان ICCOرا اندازه گيري نماييد.
9-2)-آيا در دو حالت جريانICثابت است چرا؟بله چون در هر دو صفر است.
آزمايش 9
هدف:بررسي انواع تقويت كننده هاي ترانزيستوري
مراحل آزمايش
1)-باياسينگ dc:
1-1)-مدار شكل (!-1) را روي برد آزمايش ببنديد.
2-1)-با توجه به مدار فوق جدول(1-1)را كامل فرماييد.
|
وضعيت ترانزيستور(قطع.اشباع.فعال) |
VCE |
VE |
VC |
VB |
|
فعال |
4.42 |
0.83 |
5 |
1.47 |
جدول(1-1)
توجه:ولتاژها نسبت به زمين اندازه گيري ميشود.
2)-تقويت كننده ي اميتر مشترك:
1-2)-مدار شكل(1-2)را روي برد آزمايش ببنديد.
2-2)-به ورودي مدار يك ولتاژ سينوسي با فركانس 1KHZاعمال كنيد.بيشترين دامنه ي ورودي كه در آن خروجي اعو جح ندارد تعيين كنيد ؟سپس شكل موجهاي ورودي و خروجي را توسط اسيلوسكوپ رسم نماييد.
vp-p=60*10^(-3)
vp-p=25*10^(-3)
5ثانیه
3-2)-با توجه به شكل (1-2)پارامترهاي جدول (1-19را تعيين و يادداشت نماييد.
|
|
RO |
RI |
Ai |
Io |
Ii |
AV |
VO(p-p) |
VI(p-p) |
|
|
1kΩ |
1kΩ |
0.4ma |
0.0036ma |
6ma |
0.025 |
8v |
20 v |
جدول(1-2)
3)-تقويت كننده ي كلكتور مشترك:
1-3)-مدار شكل(1-3) را روي برد آزمايش ببنديد.
2-3)-به ورودي مدار يك سيگنال سينوسي با فركانس 1KHZبدهيدبيشترين دامنه ي ورودي كه در آن خروجي در آن اعوجاج ندارد.تعيين كنيد؟سپس شكل موجهاي ورودي و خروجي را توسط اسيلوسكوپ رسم نماييد.
ورودی 2 خروجی
3-3)- با توجه به شكل(1-3) پارامتر هاي جدول (1-3) را تعيين و يادداشت نماييد.
|
|
RO |
RI |
AI |
IO |
Ii |
Av |
VO(p-p) |
Vi(p-p) |
|
|
1kΩ |
1kΩ |
0.12 |
2.4 V |
20ma |
0.12 |
2.4 V |
20V |
جدول(1-3)
4)-تقويت كننده ي بيس مشترك:
1-4) مدار شكل (1-4) را روي برد آزمايش ببنديد.
2-4)-به ورودي مدار يك سيگنال سينوسي با فركانس 1KHZاعمال كنيد. بيشترين دامنه ي ورودي كه در آن اعوجاج ندارد.تعيين كنيد؟سپس شكل موجهاي ورودي و خروجي را توسط اسيلوسكوپ رسم نماييد.
3-4)-با توجه به شكل 1-4)پارامترهاي جدول(1-4)تعيين و يادداشت كنيد.
|
|
RO |
RI |
Ai |
Io |
Ii |
AV |
VO(p-p) |
VI(p-p) |
|
|
1kΩ |
9kΩ |
20 |
0.004 |
0.2ma |
5 |
4 v |
20 v |
جدول(1-4)
این وبلاگ توسط نوراحمد سارلی برای دانشجویان برق آموزشکده فنی پسران گرگان تهیه و تنظیم شده است.و استفاده برای دیگران بلا مانع است. (اموزشکده پسران در خدمت دوستان)